W związku z wejściem w życie, z dniem 15 lutego 2024 r., nowelizacji Ustawy z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich ( Dz.U. 2024, 560 tj. z dn. 2024.04.12 ) Standardy Ochrony Małoletnich dotyczą praktycznie wszystkich, którzy w ramach działalności zawodowej jak i społecznej mają kontakt z osobami małoletnimi. Zgodnie z założeniami ustawodawcy standardy ochrony małoletnich mają zapewnić bezpieczne relacje między małoletnimi a osobami dorosłymi. Ustawa określa szczególne środki ochrony przeciwdziałające zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym jak również szereg rozwiązań, mających na celu lepszą ochronę małoletnich przed przemocą i zapewnienie im kompleksowej pomocy w przypadku skrzywdzeń.
Standardy Ochrony Małoletnich zostały opisane w rozdziale 4b w/w Ustawy i nakładają tak na Ochotnicze Straże Pożarne jak i na instancje Związku OSP RP szereg zadań i obowiązków związanych z ochroną małoletnich członków OSP ( członków MDP, DDP czy małoletni członkowie innych form organizacyjnych występujących w strukturach OSP ).
Stosując literalnie zapisy w/w Ustawy także członkowie instancji Związku OSP RP, różnego szczebla, podlegają rygorom w/w Ustawy. Wynika to z tego, iż w ramach realizacji działań statutowych, członkowie Związku OSP RP mają styczność i kontakty z małoletnimi, czy to w trakcie zawodów, obozów MDP itp.
Ponieważ ZG ZOSP RP przyjął stosowne uchwały dotyczące wdrożenia Standardów w Związku OSP RP i jego instancjach (https/zosprp/pl/2024/02/15/standardy-ochrony-maloletnich-zwiazku-ochotniczych-strazy-pozarnych-rzeczypospolitej-polskiej/) zainteresowanych odsyłamy na podaną stronę.
Zarząd Główny ZOSP RP przygotował także stosowne dokumenty dotyczące Ochotniczych Straży Pożarnych zawierające projekty Standardów, znajdują się one na stronie ZG ZOSP RP w zakładce Prawo.
Władzą uprawnioną do wprowadzenia Standardów jest Zarząd OSP. Zalecaną formą jest podjęcie przez Zarząd OSP uchwały o przyjęciu Standardów. Standardy powinny zostać przyjęte i wdrożone do realizacji najpóźniej do 15 sierpnia 2024 r. Jeżeli są jeszcze OSP, które nie wypełniły obowiązków wynikających z w/w Ustawy, pragniemy zdopingować je do jak najszybszego wdrożenia stosownych przepisów w życie.
Standardy należy udostępnić na stronie internetowej OSP oraz wywiesić je w widocznym miejscu w jej siedzibie, w wersji zupełnej oraz skróconej przeznaczonej dla małoletnich.
Zaleca się aby wszyscy członkowie OSP, nie tylko ci aktywnie uczestniczący w działalności MDP lub DDP, zapoznani zostali ze standardami. Fakt zapoznania się ze Standardami należy potwierdzić stosownym oświadczeniem, którego forma i treść została określona na stronie (https/zosprp/2024/02/01/standardy-ochrony-maloletnich-w-osp ) ZOSP RP.
Niestety nie są to wszystkie niedogodności z jakimi się spotkamy realizując zapisy w/w Ustawy.
Po pierwsze wszyscy opiekunowie MDP lub DDP muszą zostać zweryfikowani poprzez uzyskanie informacji z Rejestru Przestępców Seksualnych. Celem dokonania sprawdzenia w rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym Prezes OSP musi zarejestrować się w rejestrze i wystąpić o uzyskanie danych dotyczących członków OSP, a ten przyjąć i odpowiednio zabezpieczyć, wydruk z bazy Rejestru Skazanych za przestępstwa na tle seksualnym ( rps.ms.gov.pl ). Natomiast informację z Krajowego Rejestru Karnego ( www.gov.pl/web/krajowy-rejestr-karny ) każdy z członków OSP musi dostarczyć osobiście. Stosując literalnie zapisy ustawy, to wszyscy członkowie OSP, w ramach której działa MDP lub DDP, powinni dostarczyć Zarządowi dokumenty o których wspomniano wcześniej.
Jeszcze raz pragnę zwrócić uwagę na konieczność właściwego zabezpieczenia pozyskanych informacji jako informacji wrażliwych i podlegających ochronie RODO.
Za wartość dodaną można uznać zwiększenie świadomości na temat zagrożeń oraz wiedzy o schemacie postępowania w przypadkach pojawienia się sygnałów wskazujących na krzywdzenie małoletnich. Znajomość Standardów jest istotna dla spójności i skuteczności działań podejmowanych na rzecz ochrony małoletnich. Powszechna znajomość procedur wspiera tworzenie bezpiecznego środowiska dla dzieci i młodzieży, a także umożliwia właściwą reakcję w sytuacjach zagrażających ich bezpieczeństwu
Standarty ochrony małoletnich - prezentacja
Opracował
Wojciech A. Wicherski
Członek Prezydium ZOW ZOSP RP
woj. mazowieckiego